Verschil tussen organisatieklimaat en -cultuur
Hoewel organisatiecultuur en organisatieklimaat erg op elkaar lijken, zijn er ook verschillen tussen beide.
Organisatieklimaat wordt ook wel ‘organisatiecultuur aan de oppervlakte’ genoemd. Als we het hebben over organisatiecultuur dan gaat het over normen en waarden die medewerkers binnen de organisatie met elkaar delen. Iets wat er in jaren tijd ingeslopen is. Of iets wat bijvoorbeeld komt door de historie van een organisatie. Organisatieklimaat gaat veel meer over het beeld wat mensen hebben over de meer zichtbare aspecten zoals het beleid, de al dan niet aanwezige procedures die ze gebruiken tijdens hun werk. Cultuur ligt onder de oppervlakte en het klimaat is meer zichtbaar. Door het klimaat aan te pakken kun je werken aan een verandering van de cultuur.
Hoe werkt dat dan? Een voorbeeld uit de praktijk:
Zorgprofessional: “Ik werk net binnen deze zorgorganisatie.Na twee weken merkte ik al dat er veel agressie en geweld voorkomt op deze afdeling. Toen ik mijn hart wilde luchten bij een collega gaf zij vrij duidelijk aan dat ‘erover piepen’ geen zin had. Dit hoorde namelijk bij het werk en als ik er niet tegen kon, kon ik maar beter wat anders gaan doen”
Cultuur: Niet piepen, dat doen we al jaren zo. Niemand piept erover. Als je er wat over zegt, dan lig je eruit.
Zorgprofessional: “Het was me wel duidelijk dat veel mensen rondliepen met veel werkdruk door de aanwezigheid van agressie en geweld. Wat me alleen ook duidelijk werd, was dat het nooit besproken werd. Het stond niet op de agenda van het teamoverleg, we kregen geen cursussen om er mee om te gaan en met collega’s onderling kon ik er ook niet over praten.”
Klimaat: Agressie en geweld staat niet op de agenda van het teamoverleg, er wordt geen melding gemaakt als er een agressie incident is geweest er zijn geen bijscholingscursussen om ons er beter mee om te laten gaan.
Het klimaat-stuk is makkelijk te beïnvloeden. Dat is het gedrag wat voorkomt uit de norm die in al die jaren is ontstaan. Door te peilen wat iedereen er eigenlijk van vindt en door het daarna met elkaar te bespreken kun je met elkaar tot oplossingen komen om die ‘onderliggende normen en waarden’ wel bespreekbaar te maken. Past het wel bij ons? Wat nou als we het wel op de agenda zetten, dan maken we het ‘probleem in ieder geval zichtbaar’.