Betere opvang psychiatrisch patiënten scheelt veel stress

‘Waarom deze pilot? De belangrijkste reden is de toename van psychiatrisch patiënten op de SEH’, zegt Jongen. ‘Voor 2017 kwamen deze mensen nog vaak op het politiebureau terecht. Nu vangt de politie hen niet meer op. Daarnaast heeft de SPA, Spoedeisende Psychiatrische hulp Amsterdam, een capaciteitsgebrek. Dus vangt ook de SEH deze mensen op.’ Bohemen: ‘Daardoor hebben we meer patiënten die psychisch zieker zijn en een complexer ziektebeeld hebben. Dit zorgt voor veel extra druk op de SEH.’

SEH of SPA

Hoe komen psychiatrisch patiënten op de SEH terecht? Als de ambulancemedewerkers een verward persoon in de stad oppikken, maken ze een inschatting: moet hij naar de SEH of naar de acute psychiatrie, de crisisdienst van de SPA. En zelfs als ze voor de SPA kiezen, kan het zijn dat daar geen plek is en dan rijden ze door naar de SEH. Als een patiënt niet alleen een psychiatrische indicatie heeft maar ook een medische, dan wordt het sowieso de SEH. Daarnaast kan het ook zijn dat patiënten zichzelf melden op de SEH.

Situatie de-escaleren

‘Het meest belastend en complex zijn de patiënten waarvoor een IBS, een inbewaringstelling, wordt aangevraagd. Zeker als er ook sprake is van agressie. Dit is een gedwongen opname met een acuut karakter, omdat ze een gevaar voor zichzelf of voor anderen vormen’, zegt Jongen. ‘Het is dan aan de psychiatrisch verpleegkundige in samenspraak met de psychiater van de consultatieve dienst om de situatie hanteerbaar en veilig te maken. Hierbij wordt er uiteraard samengewerkt met de collega’s van de SEH en in sommige gevallen met de beveiliging. 

Een psychiatrisch verpleegkundige weet hoe je een situatie fysiek controleerbaar maakt. Door een patiënt op een goede manier vast te pakken en in het uiterste geval door hem te fixeren. Maar vooral door te praten kun je een situatie de-escaleren.’ Van Bohemen: ‘Wij merken dat sinds Kyra en haar collega’s op de SEH zijn, er minder patiënten gefixeerd hoeven te worden. Er komt dus sneller een einde aan een heftige situatie en de druk op het personeel. Het scheelt veel qua stresslevel. Wij SEH-verpleegkundigen zijn ook nauwelijks getraind in dit soort situaties.’

Veiliger

Een verblijf op de SEH van een verwarde patiënt kan wel enkele uren duren, in extreme gevallen soms wel een halve dag. Want zolang kan het volgens Jongen duren totdat een psychiatrisch patiënt doorstroomt. Jongen: ‘De beoordeling of een psychiatrisch patiënt tegen zijn zin mag worden opgenomen kost tijd. Daarnaast is er een beperkt aantal plekken voor gedwongen opnames, waardoor het zoeken naar een opnameplek soms ook tijdrovend is. En niet alleen tijd maar ook energie en extra stress. Gelukkig komt het ook vaak voor dat een gedwongen opname niet nodig blijkt door samen met de patiënt en zijn ambulante systeem afspraken te maken om een crisis af te wenden. 

Het opvangen van een verwarde patiënt pakken we altijd samen aan: de psychiatrisch verpleegkundige neemt het psychiatrische deel voor haar rekening en de SEH-verpleegkundige het medische deel. Gelukkig gaat de opvang van psychiatrisch patiënten op de SEH intussen beter. SEH-verpleegkundigen hebben nu ook de rust en tijd om meer vragen stellen.’ Van Bohemen: ‘Het maakt veel uit qua stress. Alleen al dat we nu een deskundige op de afdeling hebben lopen scheelt veel.’